Uzaktan Kumanda nasıl çalışır I Rf ve infrared nedir

Uzaktan Kumanda nasıl çalışır I Rf ve infrared nedir. Uzaktan kumandalar nasıl çalışır konularına yer vereceğiz.
Uzaktan kumanda elektronik cihazların, yaygın olarak televizyonların, kısa mesafelerde uzaktan kontrol edilebilmesini sağlayan parçasıdır.

IR kontrolün temel dayanak noktası, uzaktan kumanda ve cihaz arasında ışık yolu ile sinyal taşımaktır. İnfrared ışın elektromanyetik spektrumun görünmez bölümündedir.

IR uzaktan kumanda özel ikilik kodları gösteren infrared ışık darbeleri gönderir. Bu ikilik kodlar belirli komutlara karşılık gelir ( Açma/kapama ve ses açma gibi ). Televizyon üzerinde bulunan IR alıcılar ışık sinyallerini çözerek tekrardan ikilik sisteme dönüştürür ve cihazın mikroişlemcisi tarafından anlaşılabilecek hale gelir. Mikroişlemcide bu kodlara karşılık gelen komutları devreye alarak çeşitli işlemler icra eder.

Bu yöntemin nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için içerdiği parçalara bakılmalıdır. IR sinyal gönderiminde kullanılan temel parçalar :

– Butonlar

– Entegre devre

– Buton kontakları

– LED

Bazı kumandaların doğrudan alıcıya yönlendirilmesi gerektiğini bazılarının ise sadece kontrol edilmek istenilen cihazın olduğu yöne doğrultulmasının yeterli olduğunu görmüşsünüzdür. Bu kullanılan LED’ in gücüne bağlıdır. Güçlü LED kullanan veya daha fazla LED kullanan kumandalar daha geniş bir kapsama alanına sahip olacaklardır.

Infrared Uzaktan Kontrol : Çalışma Yapısı

Kumanda üzerinde bir butona basıldıktan sonra komutlar, hedef cihaza ulaşana kadar bir takım işlemler gerçekleşir.

1. Uzaktan kumanda üzerinde ses aç butonuna tıkladığınızda devre bordu üzerindeki ses aç devresinin tamamlanmasına neden olur. Entegre devre bunu algılar.

2. Entegre devre ikilik sistemdeki ses aç komutunu uzaktan kumandanın ön tarafındaki LED’ lere gönderir.

3. LED ikilik sistemde ses aç komutuna karşılık gelen bir dizi ışık palsi gönderir.

Aşağıda Sony TV’ ler için kulanılan Sony Control-S protokolündeki uzaktan kontrol kodlarının örnekleri yer almaktadır.

Uzaktan kumanda sinyalleri sesi aç sinyalinin dışında daha birçok bilgiyide taşımaktadır :

– başlangıç komutu

– ses aç komutu

– cihaz adresi

– sonlandırma komutu

komut-gönderimi

Böylece Sony TV’ de uzaktan kumandayla ses aç komutu gönderildiğinde gönderilen sinyaller aşağıdaki gibi olacaktır :

TV üzerindeki infrared alıcı, uzaktan kumandadan bir sinyal aldığında öncelikle adres kodunu teyit edecektir. Adres onaylandıktan sonra ışık palslerini tekrardan binary kodlara dönüştürür. İkilik koda dönüştürülen bu sinyaller mikroişlemciye gider ve mikroişlemci sayesinde ses açma işlemi yapılır.

İnfrared uzaktan kumandalar 25 yıldan fazla bir süredir kullanılmaktadırlar ancak kızılötesi ışının doğası gereği bazı zayıflıkları bulunmaktadır. Birincisi infrared ışınların maksimum 10 metre menzili olmasıdır, diğer ise alıcı ve vericinin birbirlerini görecek şekilde aynı hizada olmaları gerekliliğidir.

Bilindiği gibi güneş, florasan lamba, insan vücudu ve daha birçok şey kızılötesi ışın yaymaktadır. Herhangi bir sinyal karışması olmaması TV üzerindeki infrared alıcısı sadece belli bir dalga boyundaki ışına cevap verir. Bu değer genellikle 980 nm olmaktadır. Alıcı üzerinde diğer dalga boylarının geçişine izin vermeyen filtreler vardır. Ancak güneş ışığında da 980 nm dalga boyuna sahip bazı bileşenler vardır. Bu sorunu çözmek içinde uzaktan kumandadan gelen sinyaller güneşin sağlayamayacağı bir frekansa ayarlanır.

İnfrared uzaktan kumandalar ev sinema sistemi uygulamalarındaki baskın teknoloji olmasına rağmen kullanılan bazı diğer yöntemlerde vardır. Örneğin garaj ve benzeri kapıları açmakta kullanılan kumandalar RF sinyalleri kullanırlar.

Radyo Dalgasıyla Uzaktan Kontrol

RF uzaktan kumandalarda çok geniş bir kullanım alanı bulmuşlardır. Araba alarmları, radyo kontrollü oyuncaklar, otomatik kapı sistemleri vb yerlerde kullanılırlar.

Bu tür kumandalar ışık sinyali göndermek yerine bir butona basıldığında ikilik sistemdeki komutları RF sinyallerine dönüştürerek gönderirler. Radyo alıcıları bu sinyalleri alıp çözerler ve tekrardan ikilik sayı sistemine dönüştürüp anlaşılır bir komut elde ederler. RF kumandalar, halihazırda havada birçok radyo sinyali dolaştığı için bazı bozucu etkilere açıktır.

Radyo frekanslı, uzaktan kumandaların en büyük avantajları sahip oldukları menzildir. 30 metreye kadar sinyal gönderebilir ve radyo sinyalleri duvar vb. gibi katı cisimleri geçebilir.

Akıllı Kumandalar

Günümüzdeki ev sinema sistemlerinde uzaktan kumandalar açıp-kapama veya ses kontrolünden çok daha fazlasını yapabilmektedirler.

Akıllı kumandalar sayesinde çeşitli elektrikli aletlerin kontrolü sağlanabilmekte, evdeki tüm kumandalı aletler tek bir kumanda ile kontrol edilebilmekte ve tek tuş ile daha önceden ayarlanan bir çok iş aynı anda başlayabilmektedir.